مسافر
اصول قطعیه ، چکیده درسگفتار آیت الله سیدان 2
عنوان درس : اصول قطعیه
استاد : حضرت آیت الله سیّدان
بررسی و تبیین اصول و مبانی قطعی توحید و خداشناسیِ مذهب تشیع
جهت شناخت تمایزات و اختلافات معارف وحیانیِ پیشوایان شیعه در مقابل آراء و افکار بشری
چکیده توسط محمّد جواد انصاری
اصل اوّل : اصل لم یلد و لم یولد (قسمت دوم )
سوره توحید ؛ آیه 3
لینک صوت :
التوحید ( للشیخ الصدوق) ؛ ص90
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ . . .
إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ قَدْ فَسَّرَ الصَّمَدَ فَقَالَ اللَّهُ أَحَدٌ اللَّهُ الصَّمَدُ ثُمَّ فَسَّرَهُ فَقَالَ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ. وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ
لَمْ یَلِدْ لَمْ یَخْرُجْ مِنْهُ شَیْءٌ کَثِیفٌ کَالْوَلَدِ وَ سَائِرِ الْأَشْیَاءِ الْکَثِیفَةِ الَّتِی تَخْرُجُ مِنَ الْمَخْلُوقِینَ
وَ لَا شَیْءٌ لَطِیفٌ کَالنَّفْسِ وَ لَا یَتَشَعَّبُ مِنْهُ الْبَدَوَاتُ کَالسِّنَةِ وَ النَّوْمِ . . .
تَعَالَى أَنْ یَخْرُجَ مِنْهُ شَیْءٌ وَ أَنْ یَتَوَلَّدَ مِنْهُ شَیْءٌ کَثِیفٌ أَوْ لَطِیفٌ
وَ لَمْ یُولَدْ لَمْ یَتَوَلَّدْ مِنْ شَیْءٍ وَ لَمْ یَخْرُجْ مِنْ شَیْءٍ کَمَا یَخْرُجُ الْأَشْیَاءُ الْکَثِیفَةُ مِنْ عَنَاصِرِهَا کَالشَّیْءِ مِنَ الشَّیْءِ والنَّبَاتِ مِنَ الْأَرْضِ وَ الْمَاءِ مِنَ الْیَنَابِیعِ . . .
وَ لَا کَمَا یَخْرُجُ الْأَشْیَاءُ اللَّطِیفَةُ مِنْ مَرَاکِزِهَا کَالْبَصَرِ مِنَ الْعَیْنِ وَ السَّمْعِ مِنَ الْأُذُنِ والْمَعْرِفَةِ وَ التَّمَیُّزِ مِنَ الْقَلْبِ وَ کَالنَّارِ مِنَ الْحَجَرِ . . .
اهل بصره از امام حسین علیه السلام درباره تفسیر کلمه «صمد» پرسیدند . حضرت سید الشهدا علیه السلام بعد از آنکه به نکات مهمی درباره قرآن اشاره کردند به تفسیر کلمه صمد پرداختند و فرمودند :
« . . . و بدرستی که خداوند سبحان «صمد» را در کتابش تفسیر فرموده ، چرا که فرموده : « الله أحد ، الله الصمد » آنگاه صمد را تفسیر فرموده پس گفته : « لم یلد و لم یولد و لم یکن له کفوا أحد » و مراد از « لم یلد : کسی را به دنیا نیاورده » یعنی : شیئی که مادّی بوده مانند فرزند و نیز سایر اشیائی که ثقیلو مادّی بوده از خداوند سبحان متولد ( خارج ) نمی شود . و نیز شیئ لطیف مانند روح نیز از او صادر نمی شود و همچنین بدوات : یعنی آن چه بر انسان عارض یا از او صادر می شود مانند چُرت و خواب و غم و اندوه و سُرور و خنده از او صادر نمی شود .و نیز خداوند سبحان از چیزی متولد نشده و صادر نگردیده کما اینکه در اشیاء مادی اینگونه است مانند خروج چیزی از چیزی ، و خروج نباتات و روئیدنی ها از زمین و ... نیز خداوند متعال اینگونه نیست که مانند امور لطیفه ای باشد که از مبدأ خودشان صادر می شوند مانند رؤیت از چشم و شنیدن از گوش و . . .
نه ، خداوند متعال به هیچ یک از این امور نمی ماند بلکه او – تبارک و تعالی – صمدی است که نه از چیزی متولد (خارج) شده و نه در چیزی قرار دارد و نه بر چیزی استوار است بلکه او پدیدآورنده ابتدائی و خالق موجودات و ایجاد کننده آنان است . . . »
سعادت جاوید در معارف توحید / شرح توحید شیخ صدوق / محمد رضا کریمی / ج 3 / ص 59 - 61
مجالسِ إحیاءِ امرِ اهل بیت علیهم السلام
مجالسِ إحیاءِ امرِ اهل بیت علیهم السلام
ﺍﻣﺎﻡ هشتمِ شیعیان ، علی بن موسی الرضا علیه السلام در ضمن حدیثی می فرمایند :
«ﻫﺮﻛﺲ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ، ﺍﻣﺮ ما ﺍﺣﻴﺎء ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ،
ﺩﻟﺶ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻯ ﻛﻪ ﺩﻟﻬﺎ ﻣﻰ ﻣﻴﺮﻧﺪ ، ﻧﻤﻰ ﻣﻴﺮﺩ »
امام علی بن موسی الرضا علیه آلاف التحیة و السلام
« ﻣَﻦْ ﺟَﻠَﺲَ ﻣَﺠْﻠِﺴﺎً ﻳُﺤْﻴﻰ ﻓﻴﻪِ ﺍَﻣْﺮُﻧﺎ ﻟَﻢْ ﻳَﻤُﺖْ ﻗَﻠْﺒُﻪُ ﻳَﻮْﻡَ ﺗَﻤُﻮﺕُ ﺍﻟْﻘُﻠُﻮب » 1
ترجمه و شرح حدیثیِ روایت فوق :
1 مرگ قلب ها ( ﻟَﻢْ ﻳَﻤُﺖْ ﻗَﻠْﺒُﻪُ ) یعنی مرگ انسانیت
خاستگاه انسانیت انسان ، و میقاتی که انسان از مرز های حیوانیت خارج می شود ، و پا به مرز انسانیت می گذارد ، قلب است . قلب اگر مُرد ، و از کار افتاد ، انسانیت انسان مُرده و از کار افتاده است . 2
« . . . لهَُمْ قُلُوبٌ لَّا یَفْقَهُونَ بهَِا . . . أُوْلَئکَ کاَلْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ . . . » اعراف /179
« آنان قلب هایی دارند که با آن حقایق را درک نمی کنند . . . اینگونه آدمها مانند چهارپایانند ، بلکه گمراه تر . . . »
توضیح : عوامل « قساوت قلب » و سخت شدن دلْ بسیار است . عواملی که در نهایت باعث می شوند قلب از کار بیفتد و بمیرد .
در حدیثی امام صادق علیه السلام می فرمایند : « هیچ چیز بیشتر از گناه دل ها را تباه نمی کند « ما مِن شیئٍ أفسَدَ لِلقلوبِ مِنَ الخَطیئَة » . قلب آدمی به گناه می گراید ، و گناه همواره با قلب دست و پنجه نرم می کند تا بر دل چیره می گردد ( و انسان مرتکب گناه می شود ) ، و اینگونه است که دل زیر و رو می شود ( و فاسد و سنگواره و حیوانی می گردد ) » 3
! البته باید توجه داشت که منظور از کلمه یوم در جمله « قلبش در روزی که دلها می میرند ، نمیرد » ممکن است اشاره به مرگ قلب در عالم دنیا باشد یا عالم آخرت و یا هردو .
2 چگونگیِ احیاء امر اهل بیت علیهم السلام ( ﻳُﺤْﻴﻰ ﻓﻴﻪِ ﺍَﻣْﺮُﻧﺎ )
شیخ صدوق قمی رحمة الله علیه از عبدالسلام صالح هروی روایت کرده است که
حضرت رضا علیه السلام فرمود :
« خداوند رحمت نماید بنده ای را که امر ما را زنده نماید . » ( راوی می گوید ) به ایشان عرضه داشتم که او چگونه امر شما را احیا می کند ؟
فرمودند : « علوم ومعارف ما را می آموزد و به دیگران تعلیم می دهد . پس به درستی که اگر مردم از زیبایی ها ومحاسن کلام ما با خبر بشوند ، حتماَ پیرو ودوستدار ما خواهند شد » 4
امام علی بن موسی الرضا علیه آلاف التحیة و السلام
« رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْیا أمْرَنا ، فَقُلْتُ لَهُ : « فَکَیْفَ یُحْیِی أمْرَکُمْ ؟ »
قالَ: « یَتَعَلَّمُ عُلُومَنا و یُعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا »
توضیح : با توجه به احادیث شماره 1 و 2 ، معنای حدیث به خوبی روشن می شود . امام رضا علیه السلام شیعیان را به برپایی محافلی دعوت می کند که در آن ، علوم اهل بیت علیهم السلام را بیاموزند و به دیگران تعلیم دهند . و آن را مایه نجات قلب انسان از مرگ و خموشی می داند .
البته باید توجه داشت که در زبان أئمه شیعه علیهم السلام ، هم یادگیری علوم شرایطی دارد و هم تبلیغ علوم اهل بیت علیهم السلام .
3 چگونگیِ یادگیری علوم اهل بیت علیهم السلام ( یَتَعَلَّمُ عُلُومَنا )
امام امیرالمؤمنین على علیه السلام
« پست ترین علم آن است که بر زبان بماند ( و به کار بسته نشود ) ، و برترین علم آنکه در اندامها و ارکان بدن آشکار شود (و به عمل درآید ) . » 5
الامام أمیرالمؤمنین علی علیه السلام
« اوضع العلم ما وقف على اللّسان ، و ارفعه ما ظهر فی الجوارح و الارکان »
4 چگونگیِ آموزش و تعلیم علوم اهل بیت علیهم السلام به دیگران ( یُعَلِّمُها النّاسَ )
1 امام صادق علیه السلام
« مردمان را تبلیغ کنید، اما نه با گفتار بلکه با کردار، تا ببینند که شما خود اهل پرهیزپیشگى و کوشش و نماز و عبادت و کار نیکید . تبلیغ واقعى این است.»
الامام الصادق علیه السلام
«کونوا دعاة للنّاس بغیر ألسنتکم، لیروا منکم الورع و الاجتهاد، و الصّلاة و الخیر، فإنّ ذلک داعیة »
2 امام صادق «ع»:
« عالم که به علم خود کار نکند، پند او چنان از روى قلبها مىلغزد و فرو مىافتد که دانه باران از تخته سنگ هموار صاف. » 7
الامام الصادق «ع»: إنّ العالم اذا لم یعمل بعلمه، زلّت موعظته عن القلوب، کما یزلّ المطر عن الصّفا.
منابع :
1 عیون أخبار الرضا علیه السلام ، ج1 ، ص293
2 الحیات ، ج 7 ، ص 250
3 الحیات ، ج 7 ، ص 275
4 معانی الاخبار ، ج1 ، ص 174
5 الحیاة ، ترجمه احمد آرام ، ج1، ص201
6 الحیاة ، ترجمه احمد آرام، ج1، ص210 و «وسائل» ج 11، ص 194
7 همان و منیة المرید ، 48
--------------
توضیح تصویر :
جلسه درس خارج فقه مرحوم آیت الله میرزا جواد تبریزی در مسجد اعظم قم
« و ما توفیقی إلا بالله »
محمد جواد انصاری
خرداد 1395
www.mosafer8325.blog.ir
اصول قطعیه ، چکیده درسگفتار آیت الله سیدان
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین و خیر الصلاة و السلام علی خیر خلقه ، حبیب اله العالم أبی القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین و اللّعن الدائم علی أعدائهم أجمعین من الآن الی یوم الدین .
عنوان درس : اصول قطعیه
استاد : حضرت آیت الله سیّدان
بررسی و تبیین اصول و مبانی قطعی توحید و خداشناسیِ مذهب تشیع
جهت شناخت تمایزات و اختلافات معارف وحیانیِ پیشوایان شیعه در مقابل آراء و افکار بشری
چکیده توسط محمّد جواد انصاری
عقل گرایى در فقه شیعه
عقل گرایى در فقه شیعه
محمّد جواد انصاری
حوزه علمیه تویسرکان
خرداد 1395
هرکه اندک آشنایی با قرآن و حدیث داشته باشد با کلمه عقل ، تعقّل و مترادفات و مشتقات این دو ، بارها و بارها مواجه شده است به گونه ای که از تکرارِ اینگونه کلمات ، دست کم ، می تواند این نتیجه را بگیرد که فراوانیِ استعمال این کلمات در قرآن و حدیث ، امری تشریفاتى نیست تا تعامل عقل با شرع به هیچ انگاشته شود . بلکه شارع از به کار بردن این دو کلمه و موارد مشابه آنها ، غرض و هدفی داشته است .
در کتاب تحف العقول این حدیث در بخش کلمات مربوط به امام کاظم علیه السلام ذکر شده است که « ای هشام ! خداوند دو حجّت برای بندگان قرار داده که یکی از آنها حجّت ظاهری و دیگری حجّت باطنی است . حجّت ظاهری پیامبران و رسولان الاهی هستند و حجّت باطنی عقل های آدمیان اند » [1]
امام صادق علیه السلام ، نیز می فرماید :
« اگر حدیثى را درست بفهمى , بهتر است از هزار حدیث که فقط آن را نقل کنى ; و کسى به مقام فقاهت و فهم دین نمى رسد , مگر آن که ناهمخوانى هاى سخنان ما را دریابد » [2]
و امام باقر علیه السلام فرموده است :
« با فهم سخنان ما , پیروان اسلام به عالى ترین مراتب ایمان مى رسند » [3]
ادامه مطلب
دعوت همگانی برای دعای فرج در شب نیمه شعبان
پیامبراسلام صلی الله علیه واله :
هرکس بمیرد درحالی که امام زمان خویش را نشناخته باشد ؛
به مرگ جاهلیت مرده است .
۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۵
آیت الله العظمی وحید خراسانی مد ظله العالی
دعوت همگانی برای دعای فرج در شب نیمه شعبان
آیت الله العظمی وحید خراسانی مد ظله العالی در پایان درس خارج اصول روز چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت ۹۵ همگان را به خواندن دعای فرج در ساعت ۱۱ شب نیمه شعبان دعوت کردند.
اختتامیه انجمن ادبی حوزه علمیه تویسرکان
اختتامیه انجمن شعر و ادب فارسی
حوزه علمیه تویسرکان سال تحصیلی1392- 1393
بسمه تعالی
« اگر علم یک سلاح است و نویسندگی نوعی جهاد فرهنگی ، پس باید مجهز شد ، شیوه استفاده از این سلاح را آموخت ، سلاح را به روز و کارآمد ساخت ، دشمن را شناخت و به جا وارد میدان شد . » جواد محدثی
یکی از مهمترین ابزار های تبلیغی ِدین ، نوشته وکتاب است زیرا هم وسیله ارتباطِ بین انسان های یک اجتماع و آموزش فرهنگ و اندیشه به آنها می باشد و هم ابزاری برای تبادل فرهنگ و اندیشه بین انسان های جوامع مختلف و هم رابط بین نسل های گذشته و امروز و فردای تاریخ بشری است . یکی از امتیازات ِ برجسته مذهب تشیع نیز ، فراوانی ِ نوشتار ها و کتاب های غنی و پرمحتوایی است که عالمان ِتشیع در علوم مختلف نظیر تفسیر ، حدیث ( جوامع حدیثی ، موضوعی ، رجالی و . . . ) ، فقه و اصول ، کلام ، فلسفه ، تاریخ ، ریاضیات ، طب ، عرفان ، اخلاق و . . . نگاشته اند که هم مورد استفاده هم عصران خویش بوده و هم ارمغانی راهگشا برای نسل های آینده .
امروزه نیز می بینیم یکی از نیاز های اساسی و بنیادین حوزه های علمیه تربیت نویسندگان مذهبی ِ متعهد می باشد که با توجه به شرایط زمان و کمی ِ نوشته های متناسب با ادبیات و زبان معاصر ، این نیاز در قرن معاصر بیشتر احساس می شود .
در همین راستا ( و برای رسیدن به اهداف مذکور ) در سال تحصیلی 1392-93 به پیشنهاد مدیریت محترم حاج آقای خدابنده لو و همکاری طلابِ جوانِ علاقمند به شعر و ادبیات ( محمد رضا رحمتی ، محمد جواد انصاری ) – انجمنی در حوزه علمیه تویسرکان به نام انجمن شعر و ادب فارسی تأسیس شد .
هر چند با ...
چکیدۀ مقدمه و قسمتی از فصل اول کتاب بهتر بنویسیم تالیف رضا بابایی
چکیدۀ مقدمه و قسمتی از فصل اول
کتاب بهتر بنویسیم تالیف رضا بابایی
مقدمه
بهتر نویسی آرزوی هرکسی است که دستی به قلم دارد و خواستار گفت گوی نوشتاری با دیگران است؛ که برای دستیابی به چنین هدفی باید 4 مسأله به خوبی مورد بحث و بررسی قرار گیرد :
1- اولین مسأله مهم در امر نویسندگی ، شناخت زیر بناها و زیر ساخت های نرم افزاری نوشته و نویسنده است ، چرا که نوشتن همچنانکه محتاج سخت افزار (لوازم التحریر) است ، آمادگی های نرم افزاری هم می خواهد .
2- دومین مسأله مهم در امر نویسندگی ، درست نویسی و برحذر بودن از اشتباهات املایی و انشایی و نیز آگاهی یافتن به درستی و سستی نوشته است .
3- سومین قدم مهمی که در راه بهتر نویسی باید آموخت ، شناخت روش های ساده نویسی است و همچنین دور شدن ِ از هرگونه دشواری و پیچیدگی است در راه انتقال مفاهیم و متن به مخاطب .
4- و در نهایت آخرین قدمی که ما را در راه بهتر نویسی کمک می کند ، یادگیری راه های زیبا نویسی و مواضع استفاده به جا و صحیح از آرایه های ادبی می باشد .
مقدمه ای که از نظر گذشت ، خلاصه ای بود از پیشگفتار کتاب بهتر بنویسیم تألیف رضا بابایی .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
در سال تحصیلی 93-1392 کتاب ِ محور در انجمن شعر و ادب حوزه تویسرکان ، کتاب مذکور بود که فصل اول آن با عنوان پایه های نظری و نرم افزاری قلم ، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت که در ادامه خلاصه ای از مطالب کتاب ، تقدیم شما خواهد شد .
چکیده نویس : محمد جواد انصاری ، خرداد 1393 ، حوزه علمیه تویسرکان
ادامه مطلبامید و انتظار
تاریخ باید این صفحات خود را طی کند و برای مردم خودخواهش ثابت کند که انسان سازی و مدیریت انسان ، کار هیچ یک از آنان نیست ،
تا یک انسان الهی به نام حضرت حجت بن الحسن عج را که نسخه دیگری از پدر بزرگوارش حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام است ، وارد عرصه حیات انسان ها نماید و طعم محبت ، مهربانی ، حق و عدالت را به آنان بچشاند .